Tot ons grote verdriet is onze inspirator, onze ‘meester Jiri’, de grondlegger van een nieuwe vorm van Euritmie,  op 11 december 2021 tijdens het lesgeven aan de Dynameïs Academie, aan een hartaanval overleden. We zijn intens dankbaar voor de wijze waarop hij de euritmie heeft bewogen. We zullen zijn gedachtengoed en nalatenschap met toewijding uitdragen en ons blijven inzetten voor een verbreding van zijn werkwijze.
Bestuur en Kerngroep Dynameïs

In Memoriam Jiri

Door vriend en collega-euritmist Boudewijn van Sluijs

Het geschenk van Jiri Brummans voor de
pedagogische euritmie

Na de eerste schrik door het bericht van het plotseling overlijden van Jiri, als een donderslag bij heldere hemel, en daarbij ook nog eens in het harnas, kwamen bij mij direct de beelden van de herinnering veelzeggend in krachtige stromen op gang. Zijn werklast en inzet was op het moment van zijn heengaan enorm.

In de afgelopen twintig jaar leerde ik hem kennen als een bijzonder vaardige collega en als mens, die zich met zijn uitzonderlijk warme vriendelijke uitstraling, toegankelijkheid, directheid, grote gewetensvolle inzet en onbevangenheid overal waar hij  als euritmie-leerkracht actief was de euritmielessen tot leven wist te wekken. Het verdriet bij allen die met hem te maken hadden, kinderen leerkrachten en collega’s, is daardoor extra aangrijpend en diep.

De eerste keer dat ik Jiri en zijn vrouw Lara beter leerde kennen was ongeveer twintig jaar geleden tijdens een interview in verband met een marktonderzoek in opdracht van de euritmie-opleiding. Dat vond plaats op bed, want klein behuisd en omdat Lara naar ik meen niet lang daarvoor een kind had gekregen. Jiri werkte op dat moment op de Vrijeschool in Zoetermeer.

We spraken elkaar in de loop der jaren met enige regelmaat en wisselden dan uit over het vak en de werkomstandigheden op de verschillende scholen. We zagen elkaar ook voor en na de werkveld-besprekingen of in verband met lessen stage-voorbereiding op de Hogeschool Leiden. Ook bezocht ik Jiri en Lara een paar keer thuis in Friesland, in Nieuwebildtzijl, pal aan de Waddenkust. Dan werd gelijk een lading euritmieschoenen opgehaald, want die leverde hij voor vele collega’s en scholen. En ook bezocht ik hem tijdens lessen in Amsterdam. Hij had die daar destijds van mij overgenomen. De manier waarop hij dat deed en op den duur wist uit te werken, samen met doorgewinterde pianist Jan van Maris, was bijzonder succesvol. Zijn aansprekende benadering bij het maken en geven van de euritmielessen, zorgde ervoor dat het vak euritmie de aandacht trok. Blijkbaar beantwoordde het bij jong en oud in de vrijeschoolwereld aan de vaak nog maar halfbewuste, maar terecht wel hoge verwachting ten aanzien van de toekomstgerichte bedoeling van euritmie. Bij alles wat Jiri in de lessen deed werd door de combinatie van euritmie en pedagogisch handelen de herkenbaarheid en toegankelijkheid voelbaar. Dit raakte het hart.

De laatste keer dat ik hen beiden zag was tijdens een meerdaags bezoek, afgelopen zomer bij ons in Middelburg. Dat was eigenlijk meer een werkbespreking, want we deelden onze visie op de voortgang, en kansen voor verdere ontwikkeling van het vak euritmie op de scholen. En nu wilden we de gelegenheid hebben om uitvoerig te spreken over de initiatieven die Jiri en Lara daarvoor in de regio Amsterdam hadden genomen. Sind kort waren die op een meer formele basis en uitgewerkte doelstelling voor de bevordering van de pedagogische euritmie komen te staan,
met als drager de stichting Dynameïs.

Daarna sprak ik hem nog een keer telefonisch. Hij vroeg mij toen of ik vanwege zijn overbelasting in het werk gelegenheid had om een van zijn cursisten verder te begeleiden, die onder zijn leiding wat lessen ging geven.

Nu Jiri op de manier waarop hij is gegaan niet meer in levende lijve onder ons is, komen alle herinneringen en gesprekken nog in een ander licht en in een groter verband te staan. Zijn intentie’s en drijfveren roepen het beeld op van een persoonlijkheid die met elementaire kracht vanuit de fantasie en kunstzinnige scheppingsdrang direct vanuit de bron van de euritmie, als een groot geschenk aan ons allen een wissel heeft omgezet, waardoor de pedagogische euritmie voor de kinderen, leerkrachten en ouders die met hem te maken kregen een levende cultuurfactor kon worden. Volgens Rudolf Steiner kan de in onze tijd gelegde kiem van de euritmie een cultuurfactor worden als om te beginnen de euritmisten daar zelf kritisch mee om weten te gaan. – Vooral in Nederland is dat gegeven van belang omdat openheid en directe toegankelijkheid een levenselement is wat in ons land een levenselement is dat ons verbindt en wat in onze taal en bewegingsbewustzijn, de etherorganisatie daarvan, tot uitdrukking komt. – Het is voorstelbaar dat dan euritmie inderdaad zo ‘populair als voetbal’ zal kunnen zijn en er voor ons dankzij euritmie een extra toegang tot de vrijheid bestaat die niet door omstandigheden, constitutie of karma ge- of verhinderd wordt.

Jiri leefde en werkte als euritmiedocent geheel vanuit het schenkende hart waarin de vrijheid, de vrede, de vreugde en de verwachting stromend bij elkaar kwamen.